Podróże literackie- Złoty garnek

Autor : E.T.A.Hoffmann,

Tytuł:    "Złoty garnek" ;

Wydawnictwo :Media Rodzina  ;

Rok wydania: 2015. 

       

Życie potrafi zaskakiwać-w każdym swym aspekcie. Z biegiem lat przekonujemy się, że nasze postrzeganie świata ewaluuje. Niezaprzeczalnie wpływ na zmianę nas samych mają bodźce zewnętrzne. Radości, przykre doświadczenia, a przede wszystkim Ludzie, których spotykamy na swojej drodze. To Oni motywują do działania, wskazują kierunek. Analogiczna sytuacja ma miejsce podczas odkrywania Perełek Literackich. Wystarczy jeden moment, aby zrozumieć, że z pozoru bogatej i kultywowanej od lat kulturze czytelniczej- brakuje pewnego pierwiastka. Zaczyna się szukać sedna istoty problemu. Można ten proces przyrównać do żmudnych badań archeologicznych, bo Wszystko zaczyna się głębiej, w samych korzeniach.  Ta podróż z klasyką- bo o niej mowa- jest potrzebna, aby znaleźć odpowiedzi na trapiące Duszę Człowieczą pytania. Nie należy jednak niczego brać za pewnik. Rozwiązane dylematy,przynoszą nowe. Koło się zamyka, równowaga zostaje zachowana. Z tyłu głowy rozbrzmiewa ciche: ile w tym prawdy, przecież wątpliwości przynoszą lęk, przeszłość naznacza, pozostawia ślad, powoduje, że tracimy poczucie bezpieczeństwa? Na ile jesteśmy w stanie poświęcić się dla wartości, w które wierzymy? Jaką cenę ma szczęście?  

Autor niezapomnianego "Dziadka do Orzechów", który wszedł do kanonu literatury dziecięcej bombarduje Czytelnika wspomnianymi pytaniami. "Złoty garnek"-to nowela otwierająca zbiór dzieł twórcy uznawanego za prekursora fantastyki grozy, od którego czerpali między innymi: E.A.Poe i H.P.Lovecraft. Baśniowość historii studenta Anzelma potrafi zmylić, ale wyczuwalne jest w niej ukryte  drugie dno, które poraża i fascynuje. Granica pomiędzy strachem, a czarem jest bardzo cienka.  Ukazana została prawda o świecie, jego swoista dualistyczna natura. Okrutna mądrość, głosząca. że każdy wybór przynosi konsekwencje- nie jest w tym kazusie truizmem. 

Trudno nie zwrócić uwagi na fakt, iż pisarz romantyzmu wyprzedzał epokę, w której przyszło mu żyć i tworzyć. Doskonale odrysowane zostały realia społeczno-obyczajowe. Zwykła, ale  naznaczona magią codzienność , troski i marzenia bohaterów, jednakże gdzieś w tle, bardzo wyraźnie słychać zapowiedź nowych czasów, które nieodwracalnie odmienią świat dotychczas znany. Pomiędzy wersami skrywa się  przyszłość  literatury. Prozę Hoffmanna trudno umieścić w konkretnych ramach. Jego geniusz dryfuje pomiędzy światami, legendami, które do dnia dzisiejszego rozbudzają nie tylko czytelniczą-wyobraźnię.Spokojnie, permamentnie przemijający czas nie wpłynie negatywnie na jej odbiór przez następne pokolenia. Uniwersalne przesłanie, przepełnione niepewnym. To wyprawa na granicy wrażliwości, gdzie nieustanie wyczuwalna jest duchowość, okraszona symbolizmem-dla Miłośników i pasjonatów kunsztu pisarskiego człowieka, który odczuwał i czuł więcej, a także intensywniej- ten zbiór opowiadań to propozycja obowiązkowa. Pozwoli to na spojrzenie w lustro , w głąb Naszej "Dorosłej Duszy", która zachowała w sobie szczerość i wiarę w przekazywaną przez przodków aksjologię. Będzie przestrogą dla następnych generacji. Zawsze przypomni o nieustannie czyhających-na każdym kroku-niebezpieczeństwach, które zostały starannie przygotowane przez  niesprzyjające siły.

Piękno, poezja i wnikliwy obraz natury ludzkiej. E.T..A. Hoffmann oczarowuje  również mrokiem. Namiętności i lęki , pogubienie,  ucieczka przed demonami dzieciństwa, swoiste rozdarcie ludzkie, a w końcu dwa potężne uczucia- Miłość i Nienawiść-zdają się być najważniejsze. Pokuszę się o twierdzenie,iż w niniejszych opowieściach namacalny jest duch ich  Twórcy. Są one bardzo sugestywne i wizualne. Ciężko wykreować uniwersa, nie mając w sobie duszy Marzyciela z domieszką wnikliwego obserwatora. Obu elementarnych składowych, które stanowią o wyjątkowości , jak również-elegancji-warsztatu pisarskiego- nie brakowało człowiekowi, którego-nie bez podstaw-nazwalibyśmy-człowiekiem renesansu. 

Motywy muśnięte w "Dziadku do Orzechów"-uderzają ze zdwojoną mocą, w opowiadaniach, które- jak już zostało nadmienione-skierowane zostały do starszych Odkrywców i Smakoszy literackich światów. Osaczają. Budzą nasz pierwotny przestrach i obawy. Równocześnie, pomimo upływu lat rzeczywistość- na granicy jawy i snu- hipnotyzuje i poraża swoim urokiem i brutalnością.